Αυξάνονται της ανάγκης τα θρανία

Από την “ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ της 7/4/2009

Οι ανισότητες στην εκπαίδευση και ο ταξικός τους χαρακτήρας δεν είναι είδηση αλλά ο κανόνας για το εκπαιδευτικό μας σύστημα τα τελευταία χρόνια.

Κι όμως, μπορεί να γίνει ακόμη χειρότερο. Εχει αποκτήσει διαχρονικό χαρακτήρα, προειδοποιεί μεγάλη συγκριτική έρευνα της ΓΣΕΕ (2005-2008) και θα διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες. Σημειωτέον, από τα περίπου 450 εκατ. ευρώ προετοιμασίας για τις πανελλαδικές, τα 170 πήγαν χαμένα (αποτυχόντες) ενώ όσοι συνεχίσουν την προσπάθεια θα ξοδέψουν άλλα 114 εκατ. ευρώ (είτε για δεύτερη προσπάθεια είτε για κολέγια, ΙΕΚ, εξωτερικό).

«Δυστυχώς επιβεβαιώθηκε ότι οι ανισότητες στην εκπαίδευση εξακολουθούν να είναι ταξικές και δυστυχώς διευρύνονται», τόνισε ο καθηγητής Νίκος Μουζέλης, πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ), της ΓΣΕΕ, χθες, στη συνέντευξη Τύπου όπου παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των δεδομένων τα τελευταία τέσσερα χρόνια. «Χωρίς να χαράξουμε μια ολοκληρωμένη και εσωτερικά δομημένη στρατηγική» επισήμανε ο γραμματέας εκπαίδευσης της ΓΣΕΕ, Μιχάλης Κουρουτός, «τα όποια μέτρα επιλεγούν για να εξωραΐσουν την εικόνα, θα διευρύνουν τις κοινωνικές ανισότητες κι ακόμα χειρότερα θα πλήττουν πάντα τους οικονομικά και κοινωνικά ασθενέστερους, γεγονός που ναρκοθετεί τόσο την οικονομική ανάπτυξη όσο και την κοινωνική συνοχή της χώρας».

Προς επίρρωσιν των απογοητευτικών εκτιμήσεων, ο «χάρτης» των επιδόσεων στις πανελλαδικές εξετάσεις ανά περιοχή. Ιδιος όπως όλη την προηγούμενη τετραετία, αλλά ακόμη πιο ανησυχητικός αν ληφθεί υπόψη το νέο σύστημα που ετοιμάζεται για την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση, όπως σημειώνει και ο ειδικός αναλυτής της ΓΣΕΕ, Νίκος Παΐζης, επισημαίνοντας τις μεγάλες αδυναμίες των υποβαθμισμένων οικονομικά περιοχών αλλά και των ευάλωτων, όπως είναι οι τουριστικές νησιωτικές περιοχές, εξίσου προβληματικές όχι μόνο ως προς την εκπαίδευση αλλά και ως προς την αντιμετώπιση της τωρινής και όποιας μελλοντικής οικονομικής κρίσης.

Συγκεκριμένα, από τη σύνθεση των δεικτών πρόσβασης της τετραετίας 2005-2008 προέκυψε ότι σταθερά κάτω από την πανελλήνια μέση τιμή βρίσκονται:

* Περιοχές με χαμηλούς δείκτες ανάπτυξης, υψηλή ανεργία, κλιμακούμενη αποβιομηχάνιση, χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα (κυρίως Θράκη αλλά και εντός Αττικής, όπως οι δυτικές περιοχές και Πειραιάς).

* Αλλά και περιοχές με υψηλό ποσοστό απασχολούμενων σε τουριστικές επιχειρήσεις.

Στον αντίποδα, βρίσκονται όπως πάντα οι:

* περιοχές με υψηλούς δείκτες ανάπτυξης και ευημερίας,

* αλλά και καθαρά αγροτικές περιοχές, όπου η εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί αν όχι τη μόνη, από τις λίγες καλές ευκαιρίες ζωής.

Τα στατιστικά στοιχεία είναι καταλυτικά: από τις 58 διευθύνσεις δευτεροβάθμιας στις τελευταίες θέσεις του δείκτη πρόσβασης εκτός από τη Ροδόπη και την Ξάνθη περιλαμβάνονται οι Κέρκυρα, Σάμος, Ευρυτανία, Χαλκιδική, Κυκλάδες, Δυτική Αττική, Φλώρινα.

Αντίθετα, στις πρώτες θέσεις είναι: Β’ διεύθυνση Αθήνας, Χίος, Καρδίτσα, Α’διεύθυνση Θεσσαλονίκης, Λάρισα, Αρκαδία, Σέρρες, Αν. Ατική, Τρίκαλα, Ιωάννινα κ.ά.

Η συνολική εικόνα, ωστόσο, δεν προκαλεί αισιοδοξία. Ενας στους τρεις μένει εκτός τριτοβάθμιας. Από τους 33.762 απόφοιτους που δεν εισήχθησαν, οι 25.108 δεν υπέβαλαν μηχανογραφικό (74,4%) ενώ οι 8.654 ενώ υπέβαλαν δεν πέτυχαν. Αξιοσημείωτο, ότι από όσους δεν υπέβαλαν μηχανογραφικό το 8% είχε βαθμό πρόσβασης πάνω από 10.

Το μείζον: Σε 10 νομούς, ένας στους 2 αποτυγχάνει και αναζητεί ή άλλες λύσεις (ΙΕΚ, κολέγια, εξωτερικό αλλά και δεύτερη ευκαιρία) ή θέση στην αγορά εργασίας με μόνο το απολυτήριο λυκείου.