Μάθε, παιδί μου, δράματα…

ΟΧΙ ΟΤΙ το κείμενο που ακολουθεί έχει καμιά μεγάλη σημασία. Έτσι κι αλλιώς με το μπάχαλο που επικρατεί στον χώρο της Παιδείας οι υπουργοί μπαινοβγαίνουν από συρόμενες πόρτες: Φύγε συ, έλα συ. Το γεγονός ότι όλο αυτό το αλαλούμ το πληρώνουν τα παιδιά μας ΣΗΜΕΡΑ και θα το βρούνε μπροστά τους ΑΥΡΙΟ, ποσώς απασχολεί τους ψηφοθήρες της μαύρης συμφοράς.

Ζούμε σε μια χώρα με βαριά πολιτιστική κληρονομιά. Μια χώρα με μέγιστους πεζογράφους και ποιητές. Γι΄ αυτό άλλωστε υπάρχει στη διδακτέα- λέμε τώρα!- ύλη το μάθημα της Λογοτεχνίας.

Το μάθημα αυτό επισήμως είναι η εισαγωγή του παιδιού στον μαγικό κόσμο των γραμμάτων. Ανεπισήμως είναι μια συνειδητή μεθόδευση που οδηγεί τον μαθητή να μισήσει θανάσιμα κάθε μορφή γραπτού λόγου. Και λέω «συνειδητά», διότι σαφώς και συμφέρει παρόμοια καθεστώτα ο σκοταδισμός, η άγνοια, η αμάθεια και- ακόμα χειρότερα- η ημιμάθεια. Και πώς το πετυχαίνουμε αυτό; Πολύ απλά: Μετατρέπουμε το μαγευτικό ταξίδι της ψυχής και του νου σε μια αργή, βασανιστική διαδρομή προς στα κάτεργα.

Και για να μην το ρίξουμε και πολύ στο θεωρητικό σαββατιάτικα, θα ήθελα να αναφέρω ορισμένα τυχαία παραδείγματα. Ορισμένες εμπειρίες γονιών και μαθητών για να συνεννοηθούμε (τουλάχιστον)

μεταξύ μας.

1 . Σε τάξη της Β΄ Γυμνασίου βάζουν εργασία για τον Καβάφη. Ο γιος γυρίζει σπίτι και μιλάει με τον πατέρα του. Ακολουθεί η καταγραφή του γεγονότος από τον πατέρα:

«Μου λέει ο γιος μου:

- Η καθηγήτρια μας διάβασε το ποίημα του Καβάφη και μας εξήγησε τι έλεγε!

- Τι άλλο σας είπε; Gια το πού, πώς έζησε…

- Όχι.

- Τι έργα έγραψε;

- Όχι!

- Τίποτα ονόματα άλλων ποιημάτων του;

- Όχι!

- Κάτι άλλο για τη ζωή του;

- Τσου!

- Και πότε σας είπε ότι ήταν «έτσι;» (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: «Ομοφυλόφιλος»)

- Πριν χτυπήσει το κουδούνι (το πιο σωστό timing) και οι συμμαθητές μου τον κορόιδευαν π@@@@η. Κι εγώ το είπα μια-δυο φορές, να σου πω την αλήθεια…

- Είσαι σίγουρος για όσα είπες παραπάνω, μήπως ξέχασες να μου πεις κάτι; Για τη ζωή του, τι έργα έγραψε, πού μπορείτε να διαβάσετε για τον Καβάφη, μήπως σας είπε στο άλλο μάθημα θα ξαναμιλήσουμε γι΄ αυτόν;

- Όχι!

Και συμπληρώνει ο πατέρας που τον έχουν ζώσει τα μαύρα φίδια πλέον. Πώς θα γίνει άραγε το επόμενο μάθημα; Κάπως έτσι: «Και τώρα θα μιλήσουμε για τη Σαπφώ! Λέγεται πως ήταν λεσβία. Τώρα μπορείτε να βγείτε για διάλειμμα, τέλειωσε το μάθημα!».

2. Σε 10χρονα παιδιά, στην Δ΄ τάξη Δημοτικού έβαλαν να αποστηθίσουν (ό,τι πρέπει για να μισήσεις ένα ποίημα) και να αναλύσουν το «Παιδί με το γρατζουνισμένο γόνατο» του Ελύτη. Να αποκωδικοποιήσουν λοιπόν τα μικρά παιδάκια στίχους του τύπου:

Βαθιά-βαθιά ο αστείος περίπατος του σπάρου, ψηλά-ψηλά της εκκλησίτσας το καπέλο και πέρα-πέρα ένα βαπόρι με φουγάρα κόκκινα.

(Είδες το κύμα των φυτών όπου έπαιρνεν η πάχνη, το πρωινό λουτρό της το φύλλο της φραγκοσυκιάς, το γεφυράκι στη στροφή του δρόμου αλλά και τ΄ αγριοχαμόγελο.

Σε μεγάλους χτύπους δέντρων.

Σε μεγάλα λιοστάσια παντρειάς εκεί που στάζουν από τα ζουμπούλια δάκρυα.

Εκεί που ανοίγει ο αχινός τους γρίφους του νερού, εκεί που τ΄ άστρα προμηνούν τη θύελλα).

3. Στην Α΄ Γυμνασίου έβαλαν να διαβάσουν τα παιδιά τα Απομνημονεύματα της Πηνελόπης Δέλτα.

Εννοείται ότι η Δέλτα τούς ήταν παντελώς άγνωστη- άρα και παντελώς αδιάφορη.

Γιατί να καίγεσαι για τη ζωή ενός συγγραφέα που δεν έχεις διαβάσει ποτέ ούτε ένα βιβλίο του; Γιατί να σε νοιάζει αν ο μπαμπάς στην Αλεξάνδρεια ήταν καταπιεστικός και ο αδελφός της ο Αντώνης (ο Τρελλαντώνης) εσωστρεφής και παράξενος;

ΠΗΓΕ Η μητέρα στο σχολείο και τους ρώτησε προσπαθώντας να καταλάβει τη (μη) λογική του εγχειρήματος:

- Τους βάλατε τα απομνημονεύματα της Δέλτα;

- Μάλιστα!

- Τι ξέρουν για την πεζογράφο;

- Τους είπαμε ότι είναι πολύ σημαντική μορφή των γραμμάτων.

- ΠΡΙΝ τη ζωή της, τους δώσατε να διαβάσουν κάποιο μυθιστόρημά της; Π.χ. τον Τρελλαντώνη ή τον Μάγκα που είναι εξαιρετικά αναγνώσματα γι΄ αυτήν την ηλικία;

- Όχι!

- Εμένα όλο αυτό γιατί μου κάνει ως ο ακριβέστερος ορισμός του σουρεαλισμού;

- Ναι, σωστό αυτό, αλλά ξέρετε δεν προβλέπεται από την ύλη…

- Και τι προβλέπεται από την ύλη; Να διαβάσουμε την αυτοβιογραφία κάποιας που δεν έχουμε διαβάσει πριν τα βιβλία της;

- Τι να σας πω, έχετε απόλυτο δίκιο…

Η μητέρα πήρε το δίκιο της κι έφυγε…

Αυτά είναι ελάχιστα από τα παραδείγματα που δείχνουν τα χάος το απροσμέτρητον. Και για να μην κοροϊδευόμαστε και μεταξύ μας: ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ πως όλες αυτές τις εργασίες δεν τις κάνουν τα παιδιά. Οι γονείς τις κάνουν. Οι γονείς βαθμολογούνται. Το ζητούμενο δηλαδή είναι «ποιος μπαμπάς γράφει την καλύτερη εργασία, ποια μαμά τη χειρότερη».

Και φυσικά τα παιδιά μας μεγαλώνουν. Και φυσικά μισούν το διάβασμα. Και φυσικά βλέπουν βιβλίο και κάνουν το σημείο του σταυρού για να το ξορκίσουνε. Κι επειδή αυτό είναι πλέον το ζητούμενο της Παιδείας, όπως την ξέρουμε, πρέπει να συγχαρούμε τους ειδήμονες. Μπράβο, μάγκες, τα καταφέρατε μια χαρά. Γεμίσατε τα Ίντερνετ καφέ και αδειάσατε τις βιβλιοθήκες! Μπράβο βρε, πάντα, τέτοια! Είστε ΟΚ τώρα, ή έχει κι άλλο πάτο το πηγάδι;

Και λέω εγώ τώρα… Δεν υπάρχει μόνον υπαρκτός σοσιαλισμός…

Υπάρχει και υπαρκτός σουρεαλισμός!

Της ΕΛΕΝΑΣ ΑΚΡΙΤΑ ela@ath.forthnet.gr
Από ΤΑ ΝΕΑ της 31.1.2009